Οι μισθολογικές διαφορές που υφίστανται σήμερα μεταξύ υπαλλήλων που εργάζονται σε διαφορετικά υπουργεία, αλλά έχουν τα ίδια προσόντα και την ίδια προϋπηρεσία αποτελούν τον βασικό ανασταλτικό παράγοντα για τη μετακίνηση και την καλύτερη αξιοποίηση των υπαλλήλων του Δημοσίου. Η αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου για τις μετατάξεις, τις μεταθέσεις και τις αποσπάσεις στο Δημόσιο θα ξεκινήσει αφού ολοκληρωθεί το ενιαίο μισθολόγιο.
Παράλληλα, μετά τη λειτουργική αξιολόγηση του Δημοσίου, που έχει ξεκινήσει και θα ολοκληρωθεί σε δύο φάσεις (αξιολόγηση από τις 16 ομάδες καταγραφής που έχουν οριστεί ανά υπουργείο και κατόπιν από τον ΟΟΣΑ), θα διαμορφωθούν τα νέα οργανογράμματα των υπουργείων και θα περιγραφούν οι θέσεις εργασίας, καθώς και τα προσόντα που απαιτούνται για την κατάληψη θέσεων προϊσταμένων, τα οποία θα είναι κοινά για όλο τον δημόσιο τομέα. Υπολογίζεται ότι η μείωση που θα επέλθει στις οργανικές θέσεις και κυρίως στις θέσεις προϊσταμένων κατά 30% θα επιφέρει σαρωτικές μετακινήσεις χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων στο τέλος του χρόνου.
«Κλειδί» για τις επερχόμενες σαρωτικές μετατάξεις θα αποτελέσουν οι περιγραφές των θέσεων εργασίας. Ηδη έχει ξεκινήσει η ποιοτική απογραφή του ανθρώπινου δυναμικού από ομάδες καταγραφής, με επικεφαλής τους γενικούς γραμματείς των υπουργείων. Στο τέλος Φεβρουαρίου θα έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή που θα περιλαμβάνει τις οργανικές θέσεις των οργανισμών, την απογραφή του υπάρχοντος προσωπικού και των πραγματικών αναγκών σε υπαλλήλους, καθώς και τις προβλεπόμενες αποχωρήσεις σε βάθος τριετίας.
Με την ολοκλήρωση του επιχειρησιακού σχεδίου «Καλλικράτης στο κράτος» στο τέλος του χρόνου, το πλεονάζον προσωπικό θα μετακινηθεί σε αντίστοιχες θέσεις άλλων υπουργείων ή οργανισμών, όπου έχει διαπιστωθεί έλλειψη προσωπικού. Οι μετακινήσεις αρχικά θα έχουν εθελοντικό χαρακτήρα και κατόπιν υποχρεωτικό, ενώ θα πραγματοποιηθούν εντός των γεωγραφικών ορίων των πόλεων ή των νομών που απασχολούνται οι εργαζόμενοι για να μη διαταραχτεί η οικογενειακή και προσωπική τους ζωή.
Το υπ. Εσωτερικών εξετάζει την πιθανότητα να μετεξελιχθούν οι Ομάδες Διοίκησης Εργου σε διυπουργικές «ομάδες κρούσης», οι οποίες θα αποτελούνται από στελέχη με εξειδικευμένη μόρφωση και θα μπορούν να μετακινηθούν σε όλα τα υπουργεία, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, προκειμένου να φέρουν σε πέρας ειδικά έργα. Η ανάπτυξη της κινητικότητας στο Δημόσιο αναμένεται να επιφέρει σημαντική εξοικονόμηση πόρων από τη μείωση των προσλήψεων. Θα επιφέρει, δε, σημαντικές επιπτώσεις και στις διαδικασίες προσλήψεων. Οι διαγωνισμοί του μόνιμου προσωπικού θα γίνονται μία φορά τον χρόνο ή τη διετία από το ΑΣΕΠ.
ΝΕΑ ΕΝΝΟΙΑ
«Κρατικός υπάλληλος»
Στα σχέδια της κυβέρνησης είναι η εισαγωγή της έννοιας του «κρατικού υπαλλήλου», που ουσιαστικά θα σπάει τον δεσμό που «ταυτίζει» τον υπάλληλο με το υπουργείο στο οποίο προσλαμβάνεται.
Σύμφωνα με πληροφορίες, θα δίνεται η δυνατότητα ανά πενταετία στον κρατικό υπάλληλο να μετακινείται -εάν υπάρχουν ανάγκες- σε αντίστοιχη θέση άλλου υπουργείου ή οργανισμού, καταθέτοντας αίτηση σε προκηρύξεις θέσεων που θα δημοσιεύονται για όλο το Δημόσιο.
Αντίστοιχα με την άρση των οικονομικών ανισοτήτων και τη θέσπιση ενιαίου βαθμολογίου, θα μπορούν να γίνονται εσωτερικές προκηρύξεις για τις θέσεις διευθυντών και γενικών διευθυντών, ακόμα και προϊσταμένων, στις οποίες θα μπορούν να συμμετέχουν υπάλληλοι που κατέχουν τα απαιτούμενα προσόντα από όλο το φάσμα των δημοσίων υπηρεσιών.
Εκτιμήσεις για αποχώρηση 100.000 υπαλλήλων
Τα κίνητρα και τα εμπόδια για τις μετατάξεις
«Ενας υπάλληλος γνωρίζοντας ότι θα λάβει τις ίδιες αποδοχές και θα διατηρήσει τον βαθμό του εάν μετακινηθεί σε αντίστοιχη θέση άλλης υπηρεσίας, θα είναι πιο δεκτικός στην προοπτική μίας μετακίνησης ανά πενταετία, που θα βελτιώσει τη θέση του και θα ανανεώσει την καριέρα του», αναφέρουν κυβερνητικοί κύκλοι.
Η εφαρμογή του Ενιαίου Μισθολογίου αναμένεται όμως να οδηγήσει σε αποχώρηση χιλιάδες εργαζομένους που βρίσκονται στα όρια της συνταξιοδότησης, διαθέτουν πλούσια εμπειρία και απασχολούνται σε νευραλγικούς τομείς της οικονομίας, όπως στις ελεγκτικές υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, που θα δουν να μειώνονται οι αποδοχές τους έως και 40%. Τα επόμενα δύο χρόνια αναμένεται συνολικά να αποχωρήσουν περίπου 100.000 υπάλληλοι, γεγονός που θα δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στη λειτουργία υπηρεσιών αιχμής.
Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα δοθούν οικονομικά κίνητρα για την πραγματοποίηση των μετατάξεων στο εσωτερικό του δημόσιου τομέα, όπως ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Για παράδειγμα, στη Γερμανία, για τους υπαλλήλους που θέλουν να μετακινηθούν, προβλέπονται φορολογικές απαλλαγές. Στη χώρα μας, ο Κώδικας των Δημοσίων Υπαλλήλων προβλέπει ευνοϊκές ρυθμίσεις για τις μεταθέσεις προσωπικού σε παραμεθόριες περιοχές, καθώς και για αποσπάσεις που αφορούν συνυπηρέτηση δύο συζύγων, όταν ο ένας μετατίθεται σε άλλη υπηρεσία. Ακόμα όμως και σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι δύσκολη έως και αδύνατη η μετακίνηση του υπαλλήλου εντός των ορίων του νομού της παραμεθορίου περιοχής αν δημιουργηθούν ανάγκες σε άλλες υπηρεσίες. Ο καθορισμός των κοινωνικών κριτηρίων για την πραγματοποίηση μετάταξης δεν είναι γενικός και επαφίεται κυρίως στα υπηρεσιακά συμβούλια των οργανισμών.
Η μεταφορά των κονδυλίων για τη μισθοδοσία ενός μετατασσόμενου υπαλλήλου αποτελεί χρονοβόρα και γραφειοκρατική διαδικασία που μπορεί να πάρει και αρκετούς μήνες μέχρι να υλοποιηθεί.
Επίσης, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ μονίμων υπαλλήλων και εργαζομένων με συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου, στο επίπεδο της εξέλιξης, των μισθών και των ωραρίων εργασίας, όπως παρατηρείται σε υπηρεσίες των ΟΤΑ μετά τις μετατάξεις του «Καλλικράτη». Στην κυβέρνηση θα επιδιώξουν να αμβλύνουν και αυτές τις ανισσότητες με την ψήφιση του Ενιαίου Μισθολογίου.
ΧΑΡ. ΚΟΥΤΟΥΛΑΚΗΣ, ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ
Μέτρο προς τη σωστή κατεύθυνση
Μια νομοθετική πρωτοβουλία για την αύξηση της κινητικότητας των δημοσίων υπαλλήλων αποτελεί μέτρο προς τη σωστή κατεύθυνση, αναφέρει στο «Εθνος» ο Χαράλαμπος Κουτουλάκης, λέκτορας Διοικητικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σύμφωνα με τον κ. Χ. Κουτουλάκη, η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων θα συμβάλει θετικά στους υπαλλήλους που θα βρουν ευκαιρίες να ανανεώσουν την καριέρα τους, ενώ το κράτος θα μπορεί να συντονίσει αξιόπιστα το υπάρχον ανθρώπινο δυναμικό προς όφελος των πολιτών. Σημαντικό στοιχείο για την επιτυχία του κυβερνητικού εγχειρήματος θα είναι, σύμφωνα με τον κ. Κουτουλάκη, η καθολική εφαρμογή του νέου μισθολογίου στο Δημόσιο, στα ΝΠΔΔ, στους ΟΤΑ, αλλά και στις ΔΕΚΟ, που σε συνδυασμό με ένα κοινό «προσοντολόγιο» μπορούν να αποτελέσουν τις βάσεις για την αλλαγή του καθεστώτος μετατάξεων και μεταθέσεων στις κρατικές υπηρεσίες.
Τι προβλέπεται για τις αποδοχές
Εφαρμογή του Ενιαίου Μισθολογίου και στις 52 ΔΕΚΟ
Στο σχέδιο της κυβέρνησης περιλαμβάνεται η εφαρμογή του Ενιαίου Μισθολόγιου και στις 52 ΔΕΚΟ, όπου το κράτος έχει την πλειοψηφία των μετοχών και οι εργαζόμενοι αμείβονται από τον κρατικό προϋπολογισμό (δαπάνες Γενικής Κυβέρνησης). Υπολογίζεται ότι αν εφαρμοστεί το Μισθολόγιο και στις ΔΕΚΟ, οι 23.580 εργαζόμενοι των οργανισμών θα δουν τις αποδοχές τους να μειώνονται προοπτικά έως και 15% κατά μέσον όρο. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, ο μέσος μισθός στις ΔΕΚΟ είναι διπλάσιος (99,1%) του ιδιωτικού τομέα και αυξημένος κατά 44,1% έναντι του Δημοσίου. Τον υψηλότερο μέσο μισθό (56.554 ευρώ) εμφανίζουν οι ΗΣΑΠ και τον χαμηλότερο (28.609 ευρώ) το ΤΕΟ.
Περίπου 15.000 εργαζόμενοι στις ΔΕΚΟ -σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών- λαμβάνουν μεικτές αποδοχές πάνω από 1.800 ευρώ μηνιαίως, χωρίς να υπολογίζονται οι υπερωρίες, η υπερεργασία και τα επιδόματα που αφορούν οδοιπορικά. Η ένταξή τους στο Ενιαίο Μισθολόγιο θα επιφέρει μειώσεις στις αποδοχές τους, αφού θα εξισωθούν με τους συναδέλφους τους στον δημόσιο τομέα. Η εισαγωγή του Ενιαίου Μισθολογίου και στις ΔΕΚΟ αναμένεται να επιφέρει εξοικονόμηση της τάξης των 150 εκατ. ευρώ.
Μέχρι την ψήφιση όμως του νέου Μισθολογίου μπαίνει μαχαίρι στις επιπλέον αμοιβές των μετατασσομένων. Μέχρι πρόσφατα οι μετατασσόμενοι από τον ΟΣΕ, για παράδειγμα, διατηρούσαν ως προσωπική διαφορά τα επιπλέον χρήματα που λάμβαναν στον μισθό τους από την προηγούμενη εργασία τους. Με νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών επιβλήθηκε σε όλους τους μετατασσόμενους να λαμβάνουν μόνο τις αποδοχές που προβλέπει η νέα θέση τους. Αρκετοί πρώην υπάλληλοι του ΟΣΕ αλλά και υπάλληλοι που μετατάχθηκαν λόγω «Καλλικράτη» πιθανόν να δουν μείωση στις αποδοχές τους, εάν στις προηγούμενες θέσεις τους είχαν υψηλότερες αμοιβές.
«ΨΑΛΙΔΙ» ΣΤΟΥΣ ΜΙΣΘΟΥΣ 40.000 ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ
Καθιέρωση επιδόματος παραγωγικότητας
Κυβέρνηση και ΑΔΕΔΥ συμφωνούν ότι η βάση για τη δημιουργία του ενιαίου πλαισίου διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού στο Δημόσιο είναι η δημιουργία του Ενιαίου Μισθολογίου. Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα και η μελέτη που θα περιγράφει την αποτύπωση των μισθών και των επιδομάτων, βάσει της οποίας θα διαμορφωθούν οι τελικές προτάσεις της κυβέρνησης.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, βασική αρχή του νέου μισθολογίου θα είναι να λαμβάνουν τις ίδιες αποδοχές υπάλληλοι με τα ίδια προσόντα, θέση, χρόνια προϋπηρεσίας και τομέα ευθύνης σε όλα τα υπουργεία. Eτσι αναμένονται μειώσεις στους μισθούς 40.000 υπαλλήλων με υψηλά επιδόματα από 500 έως και 1.300 ευρώ που θα κυμαίνονται μεταξύ 20% και 40%. Αντίστοιχα οι χαμηλόμισθοι υπάλληλοι των υπόλοιπων υπουργείων που διαθέτουν τα ίδια προσόντα θα δουν τις αποδοχές τους να αυξάνονται από 10-20%. Σήμερα όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα επιθυμούσαν να εργάζονται στο υπουργείο Οικονομικών όπου οι εργαζόμενοί του απολαμβάνουν επιδόματα που μερικές φορές ξεπερνούν και τα 1.000 ευρώ.
Ετσι ένας οικονομολόγος δεν θα επιδιώξει να μετακινηθεί στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, που μπορεί να υπάρχουν κενές θέσεις, αφού οι αποδοχές είναι χαμηλότερες από το υπουργείο Οικονομικών μέχρι και 800 ευρώ. Με το νέο μισθολόγιο, θα ενσωματωθούν τα κοινά επιδόματα στον βασικό μισθό και θα διατηρηθούν το επίδομα θέσης, το οικογενειακό, το επίδομα ειδικών συνθηκών. Αναμένεται να καθιερωθεί επίδομα παραγωγικότητας το οποίο θα δίνεται εάν ο εργαζόμενος πετυχαίνει συγκεκριμένους στόχους μηνιαίως.
ΝΙΚΟΣ Β. ΤΣΙΤΣΑΣ
